Το smartphone σου ξέρει τα πάντα

Το smartphone σου ξέρει τα πάντα: Όσο εξελίσσονται τα smartphones τόσο εξελίσσεται και η βιομηχανία κατασκοπείας της καθημερινότητας μας

Όλοι ξέρουμε πια ότι οι εφαρμογές που έχουμε στο κινητό μας τηλέφωνο παρακολουθούν προσωπικά δεδομένα μας. Όμως, όσο τα smartphones εξελίσσονται, μια βιομηχανία κατασκοπείας των καθημερινών μας συνηθειών αναπτύσσεται ραγδαία και μάλιστα πολύ ενοχλητικά.

Την ώρα που εμείς πατάμε «ναι» στο μήνυμα που μας βγάζει μια εφαρμογή για τον καιρό και μας ρωτά αν της επιτρέπουμε να έχει πρόσβαση στις θέσεις τοποθεσίας μας για να μπορεί να μας ενημερώνει για τις τοπικές θερμοκρασίες, κάποιοι άλλοι ενημερώνονται για το που ακριβώς βρισκόμαστε.

Τουλάχιστον 75 εταιρείες στις ΗΠΑ λαμβάνουν ανώνυμα αλλά ακριβή δεδομένα τοποθεσίας από εφαρμογές. Πολλές από αυτές τις επιχειρήσεις ισχυρίζονται ότι εντοπίζουν έως και 200 εκατομμύρια κινητές συσκευές στις Ηνωμένες Πολιτείες – περίπου τις μισές δηλαδή από όσες χρησιμοποιούνταν πέρυσι στη χώρα. Οι New York Times που απέκτησαν πρόσβαση σε ένα δείγμα πληροφοριών που συλλέχθηκαν από μια τέτοια βάση δεδομένων το 2017, ανακάλυψαν διαδρομές ανθρώπων με εκπληκτική λεπτομέρεια, σε ορισμένες περιπτώσεις ενημερωμένες περισσότερες από 14.000 φορές την ημέρα.

Αυτές οι εταιρείες πωλούν, χρησιμοποιούν ή αναλύουν τα δεδομένα για να εξυπηρετήσουν τους διαφημιστές, το εμπόριο αλλά ακόμη και τα hedge funds που αναζητούν στοιχεία σχετικά με τη συμπεριφορά των καταναλωτών. Οι εφαρμογές αποτελούν τη ραχοκοκαλιά αυτής της νέας οικονομίας δεδομένων θέσης. Οι σχεδιαστές τέτοιων εφαρμογών μπορούν να κερδίσουν χρήματα απευθείας πουλώντας τα δεδομένα τους ή μοιράζοντάς τα σε διαφημιστικές, που με τη σειρά τους τις πωλούν σε άλλες εταιρείες. Οι εταιρείες δεδομένων τοποθεσίας πληρώνουν μισό σεντς έως και δύο λεπτά ανά χρήστη και μήνα, σύμφωνα με τις επιστολές προσφοράς σε κατασκευαστές τέτοιων εφαρμογών που εξέτασαν οι New York Times.

Χαρακτηριστικό είναι ότι ο όγκος συναλλαγών των διαφημίσεων με στόχευση τοποθεσίας έφτασε φέτος περίπου τα 21 δισεκατομμύρια δολάρια. Η IBM μπήκε σε αυτή τη βιομηχανία με την αγορά των εφαρμογών του Weather Channel. Το κοινωνικό δίκτυο Foursquare αναπροσαρμόστηκε ως εταιρεία μάρκετινγκ τοποθεσίας. Την ίδια στιγμή οι κυριότεροι επενδυτές στις startups τοποθεσίας περιλαμβάνουν τη Goldman Sachs και τον Peter Thiel, τον συνιδρυτή της PayPal.

Οι επιχειρήσεις αυτές ισχυρίζονται ότι το ενδιαφέρον τους εστιάζεται στα μοτίβα καταναλωτικής συμπεριφοράς κι όχι στην ταυτότητά μας. Και μάλιστα για να μας καθησυχάσουν αναφέρουν ότι δεν συνδέονται με το όνομα ή τον αριθμό τηλεφώνου κάποιου, αλλά με ένα μοναδικό ID. Ωστόσο, έχουν πλήρη πρόσβαση στα ακατέργαστα δεδομένα με τα οποία πρακτικά μπορούν να εντοπίσουν ένα άτομο χωρίς τη συγκατάθεση του.

Θα μπορούσαν ας πούμε να ακολουθήσουν κάποιον που ξέρουν, με τον εντοπισμό του τηλεφώνου που περνάει μεγάλο χρονικό διάστημα στη διεύθυνση του σπιτιού του συγκεκριμένου ατόμου στο σπίτι. Εναλλακτικά, μπορούσαν να επισυνάψουν ένα όνομα σε μια ανώνυμη κουκκίδα, βλέποντας από πού βρισκόταν η συσκευή τη νύχτα και χρησιμοποιώντας δημόσια αρχεία για να υπολογίσει ποιος έζησε εκεί.

Περισσότερες από 1.000 δημοφιλείς εφαρμογές περιέχουν κώδικα κοινής χρήσης τοποθεσίας με τέτοιες εταιρείες, σύμφωνα με τα δεδομένα του 2018 από την εταιρεία κινητής ανάλυσης MightySignal. Το σύστημα Android της Google βρέθηκε να έχει περίπου 1.200 εφαρμογές με τέτοιο κώδικα, σε σύγκριση με περίπου 200 στο iOS της Apple.

Για να αξιολογήσει τις πρακτικές κοινής χρήσης τοποθεσίας, η αμερικανική εφημερίδα εξέτασε 20 εφαρμογές, οι περισσότερες από τις οποίες είχαν επισημανθεί από ερευνητές και ειδικούς σε θέματα πληροφορικής και νέων τεχνολογιών για μοίρασμα προσωπικών δεδομένων. Οι 17 από αυτές τις εφαρμογές διαπιστώθηκε ότι έστελναν ακριβές γεωγραφικό πλάτος και μήκος χρηστών τους σε περίπου 70 επιχειρήσεις. Τα ακριβή δεδομένα τοποθεσίας από την εφαρμογή, WeatherBug του iOS, ελήφθησαν από 40 εταιρείες.

Οι Times επίσης εντόπισαν περισσότερες από 25 άλλες εταιρείες που ανέφεραν σε διαφημιστικό υλικό ή συνεντεύξεις ότι πωλούν δεδομένα ή υπηρεσίες θέσης, συμπεριλαμβανομένης και της στοχοθετημένης διαφήμισης.

• Οι εταιρείες που χρησιμοποιούν δεδομένα θέσης δηλώνουν από την πλευρά τους ότι οι άνθρωποι συμφωνούν να μοιράζονται τις πληροφορίες τους με αντάλλαγμα προσαρμοσμένες υπηρεσίες, ανταμοιβές και εκπτώσεις.

• Εντάξει, όταν πάει κάποιος για τρέξιμο, σίγουρα θα θέλει το κινητό του να καταγράψει την διαδρομή, την απόσταση, τους χρόνους, κλπ με σκοπό να δει για παράδειγμα πόσες θερμίδες μπορεί να έκαψε. Ωστόσο, αυτή ακριβώς είναι και η παγίδα που μας βάζουν όλες αυτές οι εφαρμογές. Και η δεύτερη βέβαια παγίδα είναι φυσικά το γεγονός ότι κανείς σχεδόν δεν διαβάζει ή δεν κατανοεί πλήρως τις πολιτικές απορρήτου.

H Google και το Facebook, που κυριαρχούν στην αγορά διαφημίσεων σε κινητά, κυριαρχούν επίσης στη διαφήμιση βάσει τοποθεσίας. Και οι δύο εταιρείες συλλέγουν τα δεδομένα από τις δικές τους εφαρμογές.

Μάλιστα κατά καιρούς μας διαβεβαιώνουν ότι δεν τα πουλάνε, αλλά τα χρησιμοποιούν οι ίδιες οι εταιρείες για να εξατομικεύσουν τις υπηρεσίες τους, να πουλήσουν στοχευμένες διαφημίσεις μέσω του διαδικτύου και να παρακολουθήσουν εάν οι διαφημίσεις αυτές οδηγούν σε πωλήσεις.

Η Apple και η Google έχουν οικονομικό συμφέρον να κρατούν τους προγραμματιστές ευχαριστημένους, αλλά και οι δύο έχουν λάβει μέτρα για να περιορίσουν τη συλλογή δεδομένων τοποθεσίας.

Τι είδους είναι όμως αυτά τα μέτρα; Το να μπορούν οι εφαρμογές που δεν είναι σε χρήση να συλλέγουν στοιχεία τοποθεσίας «μερικές φορές την ώρα», αντί για «συνεχώς»…

Κλοπή προσωπικών δεδομένων και από Apps για τον καιρό

Με πληροφορίες από New York Times
photo: pixabay.com